Wykrywacz z UJ zdalnie zbada zatopione w Bałtyku niebezpieczne substancje
26 września 2023, 11:31Naukowcy z Instytutu Fizyki UJ pracują nad prototypowym wykrywaczem z działem neutronowym, który będzie rozpoznawać potencjalnie niebezpieczne zatopione materiały. Dzięki niemu możliwe będzie określenie składu podejrzanych substancji, znajdujących się pod wodą, w sposób zdalny, zatem i bezpieczny dla nurków oraz naukowców. Zespół prowadzony przez doktora Michała Silarskiego i profesora Pawła Moskala dowiódł, że za pomocą działa neutronowego można określić skład zatopionych substancji i stworzył koncepcję detektora, który eliminuje zakłócenia powstające podczas odczytu w wodzie.
Wczesnej demencji można zapobiegać. Ma ona nie tylko podłoże genetyczne
27 grudnia 2023, 09:33Udało się zidentyfikować cały zestaw czynników ryzyka prowadzących do wczesnego rozwoju demencji. Odkrycie oznacza, że genetyka nie jest jedynym elementem ryzyka wczesnego pojawienia się tej choroby. A skoro tak, możliwe będzie opracowanie strategii zmniejszającej ryzyko. To tym ważniejsze, że robi się niewiele badań nad wczesną demencją, a tymczasem dotyka ona około 370 000 osób rocznie.
Spór o głowę
9 października 2013, 17:21Przed trzema laty informowaliśmy o zidentyfikowaniu głowy króla Francji Henryka IV. Teraz dowiadujemy się, że badania genetyczne obaliły wcześniejsze ustalenia. Głowa, jak twierdzi inny zespół naukowy, nie należała do lubianego króla.
Oszczędzanie przez wyłączanie
26 marca 2009, 12:46Okazuje się, że w samych tylko Stanach Zjednoczonych firmy tracą 2,8 miliarda dolarów rocznie, gdyż ich pracownicy nie wyłączają nieużywanych komputerów. Te maszyny zwiększają emisję dwutlenku węgla do atmosfery aż o 20 milionów ton rocznie. To tyle, ile w ciągu roku emituje 4 miliony samochodów.
Darwinopterus - ogniwo pośrednie ewolucji?
17 października 2009, 08:13Na terenie północno-wschodnich Chin odkryto szczątki latających gadów należących najprawdopodobniej do zupełnie nowej, nieznanej wcześnie rodziny w obrębie rzędu pterozaurów. Wszystko wskazuje na to, że zwierzęta te były ogniwem pośrednim w ewolucji pomiędzy dwiema rodzinami poznanymi dotychczas.
Odkryto planetę w Alfa Centauri
17 października 2012, 12:37Europejscy astronomowie odkryli planetę w systemie Alfa Centauri. To najbliższy pozasłoneczny system planetarny. Znaleziona planeta, mniej więcej masy Ziemi, jest jednocześnie najlżejszą znaną nam egzoplanetą krążącą wokół gwiazdy przypominającej Słońce
Inhibitory pompy protonowej związane z większym ryzykiem zgonu
5 lipca 2017, 11:16Długoterminowe używanie inhibitorów pompy protonowej, leków stosowanych w leczeniu schorzeń górnego odcinka przewodu pokarmowego, jest powiązane z wyższym ryzykiem zgonu. Dotychczas leki te wiązano z takimi problemami jak uszkodzenia nerek czy demencja. Teraz badania przeprowadzone na Washington University School of Medicine wykazały istniejące podwyższone ryzyko zgonu związane z przyjmowaniem leków tej klasy.
Najodleglejsza supermasywna czarna dziura zaskoczyła astronomów
8 grudnia 2017, 11:16Astronomowie znaleźli najdalszą supermasywną czarną dziurę. Obiekt o masie 800 milionów mas Słońca jest zadziwiająco olbrzymi, jak na okres, w którym powstał. Ta czarna dziura urosła bardziej niż moglibyśmy się spodziewać zaledwie w ciągu 690 milionów lat po Wielkim Wybuchu. To wyzwanie dla naszych teorii dotyczących formowania się czarnych dziur – mówi współautor badań Daniel Stern z NASA.
Najpotężniejsza burza słoneczna zapisana w pierścieniach drzew. Dzisiaj byłaby cywilizacyjną katastrofą
10 października 2023, 09:21W pierścieniach drzew z francuskich Alp zauważono, że przed 14 300 laty doszło do gwałtownego wzrostu ilości radioaktywnej formy węgla, C-14. To ślad po największej znanej nam burzy słonecznej. Gdyby obecnie na Słońcu doszło do takiej burzy, miałoby to katastrofalne skutki dla naszej cywilizacji. Burza taka zniszczyłaby satelity komunikacyjne i nawigacyjne oraz spowodowała masowe uszkodzenia sieci elektroenergetycznych oraz internetu.
Niespodziewane odkrycie w Układzie Słonecznym. Młody ocean na niewielkim Mimasie
12 lutego 2024, 12:00Pod powierzchnią Mimasa, jednego z najmniejszych księżyców Saturna, kryje się młody ocean. O niespodziewanym odkryciu poinformował zespół doktor Valéry'ego Laineya z Observatoire de Paris-PSL. Jak dowiadujemy się z artykułu, opublikowanego na łamach Nature, ocean powstał zaledwie 5–15 milionów lat temu. Jego odkrycie może spowodować, że Mimas stanie się głównym celem badania początków życia w Układzie Słonecznym.
